Cách kiểm tra inodes trên VPS và xử lý lỗi đầy inode hiệu quả

Trong quá trình vận hành máy chủ, tình trạng đầy inode là nguyên nhân phổ biến khiến VPS không thể tạo file mới dù vẫn còn dung lượng. Trong bài viết này, tôi – Võ Đỗ Khuê, chuyên gia hạ tầng tại ZoneCloud – sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra inodes trên VPS một cách chính xác, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm xử lý lỗi đầy inode để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định và hiệu quả.

Inodes là gì và vì sao quan trọng trong VPS?

Inodes là một thành phần cốt lõi trong hệ thống tệp của Linux. Mỗi inode đại diện cho một đối tượng lưu trữ (file, thư mục, socket…) và chứa thông tin metadata như quyền truy cập, chủ sở hữu, thời gian chỉnh sửa cuối cùng,…

Điều quan trọng là số lượng inode trên VPS là giới hạn – dù ổ đĩa vẫn còn dung lượng, nhưng nếu hết inode thì bạn không thể tạo thêm bất kỳ file nào. VPS vẫn có thể bị “đầy” ngay cả khi df -h báo còn trống.

Dấu hiệu VPS bị đầy inodes bạn nên biết

• Lỗi “No space left on device”: dù ổ cứng còn dung lượng, bạn vẫn không thể ghi dữ liệu mới.
• Không cài được ứng dụng, không upload được file.
• Lệnh df -h hiển thị trống nhưng df -i lại cho thấy inodes đã đầy.

Hướng dẫn cách kiểm tra inodes trên VPS (chi tiết từng bước)

Bước 1: Kiểm tra tổng inodes đã sử dụng

df -i

df -i

Lệnh này hiển thị số lượng inode đã sử dụng, còn trống và phần trăm đã dùng. Nếu IUse% = 100%, bạn không thể tạo thêm file mới.

Bước 2: Xác định thư mục nào chiếm nhiều inode nhất

find / -xdev -printf '%h\n' | sort | uniq -c | sort -k 1 -n | tail -20

find / -xdev -printf '%h\n' | sort | uniq -c | sort -k 1 -n | tail -20

Hoặc dùng lệnh du:

du -s --inode /*

du -s --inode /*

Bước 3: Kiểm tra thư mục con cụ thể

Ví dụ bạn nghi ngờ /var là thủ phạm:

find /var -xdev -printf '%h\n' | sort | uniq -c | sort -nr | head -10

find /var -xdev -printf '%h\n' | sort | uniq -c | sort -nr | head -10

Cách giải phóng inodes trên VPS nhanh chóng

Xóa file hoặc thư mục không cần thiết

rm -rf /đường/dẫn/file

rm -rf /đường/dẫn/file

Lưu ý: cần kiểm tra kỹ trước khi xóa, tránh mất dữ liệu quan trọng.

Dọn dẹp log và cache

• Xóa file log cũ: rm -rf /var/log/*.gz
• Dọn cache: rm -rf /var/cache/*

Thiết lập logrotate để tự động xoay log

sudo nano /etc/logrotate.d/custom

sudo nano /etc/logrotate.d/custom

Tài liệu tham khảo: Logrotate Documentation

Cron job dọn cache định kỳ

0 0 * * 7 rm -rf /var/cache/*

0 0 * * 7 rm -rf /var/cache/*

>> Xem thêm: VPS đầy dung lượng – Nguyên nhân & 5 cách xử lý triệt để

Mẹo phòng tránh VPS bị đầy inode trong tương lai

• Theo dõi định kỳ với df -i hoặc tool giám sát như Netdata, Nagios
• Sử dụng hệ thống file hiện đại như XFS hoặc ext4 có chỉ số inode cao hơn (RedHat Docs)
• Tránh backup quá nhiều file nhỏ – hãy nén chúng lại
• Chọn VPS có inode cao hơn khi đăng ký

Tổng kết: Chủ động kiểm soát inodes, bảo vệ hệ thống VPS

Inodes tuy là một khái niệm kỹ thuật, nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và khả năng vận hành VPS. Hãy kiểm tra và xử lý inode thường xuyên để tránh gián đoạn. ZoneCloud khuyến nghị người dùng VPS kiểm tra định kỳ để bảo vệ dữ liệu và đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.

FAQ – Những câu hỏi thường gặp