Datacenter là gì, gồm những gì và hoạt động ra sao? Bài viết này từ ZoneCloud sẽ giúp bạn hiểu rõ vai trò của Data center, lý do doanh nghiệp cần quan tâm và những yếu tố làm nên một trung tâm dữ liệu chất lượng.
Datacenter là gì?
Data Center (DC) hay còn gọi là trung tâm dữ liệu hoặc chỗ đặt máy chủ là nơi tập trung các thiết bị và tài nguyên công nghệ thông tin với mật độ cao. Trung tâm này chịu trách nhiệm xử lý, lưu trữ và truyền tải dữ liệu một cách ổn định và liên tục. Hiểu đơn giản, đó là một không gian chuyên biệt như phòng máy, tòa nhà hoặc cụm tòa nhà dùng để đặt máy chủ, hệ thống lưu trữ và thiết bị mạng phục vụ cho hoạt động của doanh nghiệp.
Cấu tạo của Data center gồm những gì?
Một Data Center tiêu chuẩn thường bao gồm các thành phần chính sau:
Phòng máy chủ (Server Room)
Đây là không gian vật lý chứa các máy chủ và thiết bị mạng. Phòng máy chủ cần được thiết kế với các điều kiện môi trường nghiêm ngặt như nhiệt độ, độ ẩm ổn định để đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ của thiết bị.
Hệ thống làm mát (Cooling System)
Do hoạt động liên tục và tiêu thụ năng lượng lớn, Data Center cần hệ thống làm mát hiệu quả để duy trì nhiệt độ lý tưởng cho các thiết bị. Hệ thống này bao gồm điều hòa không khí, quạt thông gió và các công nghệ tản nhiệt khác.
Hệ thống cung cấp điện (Power System)
Để đảm bảo hoạt động liên tục, Data Center cần hệ thống điện ổn định, bao gồm nguồn điện chính từ lưới điện, bộ nguồn cấp điện liên tục (UPS) và máy phát điện dự phòng.
Hệ thống mạng (Networking)
Hệ thống mạng trong Data Center bao gồm các thiết bị chuyển mạch (switch), bộ định tuyến (router), tường lửa (firewall) và cáp quang, giúp kết nối các máy chủ và thiết bị mạng, đảm bảo truyền tải dữ liệu nhanh chóng và an toàn.
Hệ thống lưu trữ (Storage System)
Trung tâm dữ liệu sử dụng các thiết bị lưu trữ như ổ cứng, ổ đĩa thể rắn (SSD), hệ thống lưu trữ gắn mạng (NAS) và mạng lưu trữ (SAN) để lưu trữ và quản lý dữ liệu.
Hệ thống bảo mật (Security System)
Để bảo vệ dữ liệu và thiết bị, Data Center trang bị các hệ thống bảo mật như kiểm soát truy cập, giám sát an ninh, phân loại dữ liệu và các biện pháp bảo mật mạng.
Nhân viên vận hành (Operations Staff)
Đội ngũ kỹ sư và chuyên viên CNTT chịu trách nhiệm giám sát, duy trì và đảm bảo hoạt động ổn định của Data Center, xử lý sự cố và nâng cấp hệ thống khi cần thiết.
Cơ chế hoạt động của Data Center
Data Center có các cơ chế hoạt động sau:
- Xử lý dữ liệu: Các máy chủ trong Data Center đảm nhiệm vai trò xử lý thông tin, chạy ứng dụng và dịch vụ theo yêu cầu từ người dùng hoặc hệ thống. Dữ liệu được truyền tải qua các thiết bị mạng như switch, router để đảm bảo tốc độ và tính liên tục.
- Cung cấp điện liên tục: Data Center sử dụng nguồn điện lưới kết hợp với UPS và máy phát điện dự phòng để đảm bảo các thiết bị luôn hoạt động ổn định, không bị gián đoạn khi mất điện.
- Lưu trữ và sao lưu: Hệ thống lưu trữ như ổ cứng, SSD, NAS hoặc SAN được triển khai để đảm bảo khả năng truy xuất dữ liệu nhanh chóng. Đồng thời, các cơ chế sao lưu và phục hồi giúp bảo vệ dữ liệu khi xảy ra sự cố.
- Làm mát và kiểm soát môi trường: Các hệ thống làm mát được triển khai để giữ nhiệt độ và độ ẩm ở mức lý tưởng, giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị và tránh nguy cơ quá nhiệt gây hư hỏng.
- An ninh và bảo mật: Trung tâm dữ liệu được bảo vệ nghiêm ngặt với hệ thống kiểm soát truy cập, camera giám sát, cùng các giải pháp bảo mật mạng như tường lửa, chống tấn công DDoS nhằm ngăn chặn truy cập trái phép và bảo vệ dữ liệu.
- Giám sát và vận hành: Toàn bộ hạ tầng được theo dõi liên tục thông qua phần mềm giám sát chuyên dụng (như DCIM). Đội ngũ kỹ thuật chịu trách nhiệm quản lý, vận hành và xử lý sự cố để duy trì hoạt động 24/7.
Phân loại Data Center
Các loại Data Center hiện tại trên thị trường:
Data Center tại chỗ (On-premises)
Là trung tâm dữ liệu do doanh nghiệp tự xây dựng và vận hành tại cơ sở của mình. Doanh nghiệp kiểm soát toàn bộ hạ tầng, bảo mật và vận hành, phù hợp với các tổ chức có yêu cầu cao về bảo mật và tuân thủ quy định. Tuy nhiên, mô hình này đòi hỏi chi phí đầu tư lớn và đội ngũ kỹ thuật chuyên môn cao.
Data Center đám mây (Cloud-based)
Là Data Center được cung cấp dưới dạng dịch vụ bởi các nhà cung cấp đám mây như AWS, Microsoft Azure, Google Cloud. Doanh nghiệp thuê tài nguyên hạ tầng qua internet, giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, dễ dàng mở rộng và linh hoạt trong vận hành. Tuy nhiên, mức độ kiểm soát trực tiếp sẽ hạn chế hơn so với mô hình tại chỗ.
Data Center thuê chỗ đặt (Colocation)
Là dịch vụ cho phép doanh nghiệp thuê không gian trong trung tâm dữ liệu của nhà cung cấp để đặt máy chủ và thiết bị của mình. Nhà cung cấp chịu trách nhiệm về cơ sở hạ tầng như điện, làm mát, an ninh và kết nối mạng, trong khi doanh nghiệp quản lý phần cứng và dữ liệu của mình. Mô hình này giúp tiết kiệm chi phí đầu tư hạ tầng và đảm bảo môi trường vận hành chuyên nghiệp.
Dịch vụ cho thuê chỗ đặt máy chủ tại ZoneCloud
Những chuẩn Data Center hiện nay
Hiện nay, các trung tâm dữ liệu được đánh giá chất lượng dựa trên tiêu chuẩn Tier do Uptime Institute phát triển, bao gồm 4 cấp độ:
Tier 1
- Không có hệ thống dự phòng (single path for power and cooling), dễ bị gián đoạn khi có sự cố hoặc bảo trì.
- Phù hợp với doanh nghiệp nhỏ hoặc hệ thống không yêu cầu hoạt động liên tục 24/7.
Tier 2
- Có trang bị thêm các thành phần dự phòng cơ bản như UPS, máy phát điện và hệ thống làm mát phụ.
- Có thể chịu được một số gián đoạn nhỏ, phù hợp với doanh nghiệp vừa và nhỏ đang mở rộng hoạt động.
Tier 3
- Hệ thống có khả năng bảo trì mà không làm gián đoạn dịch vụ (Concurrent Maintainability), tức là có thể tách rời và thay thế từng thành phần mà không ngừng hoạt động toàn hệ thống.
- Được thiết kế với nhiều đường dẫn điện và làm mát, đảm bảo hoạt động 24/7 kể cả khi bảo trì hoặc gặp lỗi ở một thành phần.
Hiện nay, Tier 3 là loại Data Center phổ biến nhất trên toàn cầu, đặc biệt trong các trung tâm dữ liệu thương mại và các doanh nghiệp vừa và lớn.
Tier 4
- Hệ thống có khả năng chịu lỗi (Fault Tolerance), tức là vẫn tiếp tục hoạt động ngay cả khi một hoặc nhiều thành phần chính gặp sự cố.
- Tất cả các thành phần đều được thiết kế dự phòng đầy đủ, đảm bảo mức độ an toàn, ổn định và thời gian hoạt động gần như tuyệt đối (uptime lên tới 99,995%).
Yêu cầu phải có ở Datacenter là gì?
Một trung tâm dữ liệu chuẩn quốc tế cần đáp ứng các yêu cầu cơ bản sau:
- Cơ sở vật chất vững chắc: Xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng có khả năng chịu được nhiệt độ cao trong thời gian dài và đảm bảo mọi thiết bị đều được cấp điện ổn định.
- Hệ thống điều hòa chính xác: Sử dụng máy lạnh có thể điều chỉnh nhiệt độ chính xác, đảm bảo môi trường ổn định cho thiết bị hoạt động bình thường.
- Trang thiết bị hiện đại: Trang bị các thiết bị công nghệ thông tin và hạ tầng mạng tiên tiến, đáp ứng nhu cầu xử lý và lưu trữ dữ liệu hiệu quả.
- Hệ thống giám sát và quản lý: Áp dụng phần mềm quản lý cơ sở hạ tầng (DCIM) để giám sát và quản lý toàn bộ hoạt động của trung tâm dữ liệu.
- Đội ngũ vận hành chuyên nghiệp: Có nhân viên kỹ thuật chuyên trách để giám sát và bảo trì hệ thống, đảm bảo hoạt động liên tục và hiệu quả.
Tiêu chí khi chọn trung tâm dữ liệu là gì?
Khi lựa chọn trung tâm dữ liệu, doanh nghiệp cần xem xét các tiêu chí sau:
- Tiêu chuẩn Tier quốc tế: Chọn trung tâm dữ liệu đạt chuẩn Tier 3 hoặc cao hơn để đảm bảo độ sẵn sàng và khả năng chịu lỗi cao.
- Khả năng mở rộng linh hoạt: Đảm bảo trung tâm dữ liệu có khả năng mở rộng hạ tầng để đáp ứng nhu cầu phát triển trong tương lai.
- Bảo mật và tuân thủ quy định: Lựa chọn trung tâm dữ liệu có hệ thống bảo mật mạnh mẽ và tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến bảo vệ dữ liệu.
- Hỗ trợ kỹ thuật 24/7: Đảm bảo có đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật sẵn sàng 24/7 để xử lý sự cố kịp thời.
- Chi phí hợp lý: So sánh chi phí dịch vụ với chất lượng và tính năng cung cấp để đảm bảo hiệu quả đầu tư.
